Sarkoidoza – objawy i leczenie

Sarkoidoza to choroba układu odpornościowego – charakteryzuje się pojawianiem się tzw. ziarniniaków, czyli komórek zapalnych, które nie podlegają martwicy. Choroba zazwyczaj rozpoczyna się w płucach, węzłach chłonnych oraz na skórze. Stosunkowo rzadko obejmuje  organy takie jak oczy, wątrobę, serce oraz mózg. Przyczyny jej występowania nie są do końca znane, wydaje się, że znaczący wpływ na pojawienie się choroby mają predyspozycje genetyczne.

Objawy oraz wpływ na poszczególne narządy:

Pierwsze ogólnie występujące objawy sarkoidozy bywają mało specyficzne, dlatego od ich pojawienia się do wystawienia diagnozy oraz podjęcia leczenia mija zazwyczaj sporo czasu:
– chory czuje się zmęczony mimo, że wysypia się odpowiednio,
–  pojawia się podwyższona temperatura ciała bez żadnej widocznej przyczyny,
–  chory narzeka na osłabiony apetyt i traci na wadze.

Jeśli zajęte są płuca, dodatkowo pojawiają się symptomy ze strony układu oddechowego:
–  pojawia się suchy, męczący kaszel oraz ból w klatce piersiowej, opisywany przez pacjentów jako kłuty,
–  chory zaczyna mieć problem z oddychaniem –  oddech staje się płytki i rwący,
–  znacznie zmniejsza się objętość płuc oraz ich możliwość rozciągnięcia,
–  występuje włóknienie miąższu płuc, a stan zapalny obejmuje pęcherzyki płucne, małe oskrzela oraz naczynia krwionośne,
–  w ostrych przypadkach słyszalne są świsty oraz pojawia się nadciśnienie płucne.

Objawy skórne są zmienne i podobnie jak płucne dotyczą większości chorych. Do zmian najczęstszych należą:
– pojawienie się rumienia guzowatego głównie w obrębie ud i łydek,
– pojawienie się guzków podskórnych, które często pozostawiają blizny,
– pojawienie się nacieków w obrębie twarzy.

Do objawów występujących ze strony oczu zaliczamy:
–  zapalenie błony naczyniowej oka,
–  zapalenie tęczówki i siatkówki,
–  utratę ostrości widzenia,
–  w skrajnych przypadkach nawet ślepotę.

Sarkoidoza przebiegająca z zajęciem układu kostnego daje objawy:
– bólu i obrzęku tkanek wokół stawów,
– pojawienia się rumienia wokół stawów,
– rzadko rozpoznawane jest zapalenie okostnej.

Objawy pojawiające się wraz z zajęciem przez chorobę układu nerwowego, to:
– zaatakowanie nerwów czaszkowych,
– porażenie nerwów obwodowych, najczęściej obustronne,
– zaburzenia słuchu,
– zaburzenia funkcjonowania przysadki mózgowej i podwzgórza,
– zapalenie opon mózgowych oraz neuropatia obwodowa i czuciowa.

Rzadko sarkoidoza zajmuje najważniejszy z mięśni –  serce – do symptomów tego należą:
– zaburzenia rytmu serca opisywane jako kołatanie, mogące prowadzić do jego zatrzymania,
– powstanie ziarniniaka lub zbieranie się płynu w tkance serca i jego zwłóknienie.

Leczenie sarkoidozy

Leczenie polega głównie na podawaniu choremu niesteroidowych leków przeciwzapalnych takich jak aspiryna lub ibuprofen. W kuracji płuc szczególną rolę odgrywają glukokortykoidy, oraz antymetabolity. Spośród leków biologicznych wykorzystuje się przeciwciała monoklonalne przeciwko czynnikowi martwicy,
a od niedawna stosuje się kurację z wykorzystaniem antybiotyków i komórek macierzystych. W bardzo wielu przypadkach choroba ustępuje samoistnie
w ciągu dwóch lat i nie wymaga leczenia.